Baûn Tin Thanh Haûi Voâ Thöôïng Sö#94
Thôøi Ñaïi AÊn Chay

Ingrid Newkirk - Maëc Y Phuïc Baèng Vaûi Vaø AÊn Chay

Nhaät Baùo Lieân Hôïp, Formosa Ngaøy 25 Thaùng 4, 1998

Ngöôøi Bình Daân

Kyù giaû: Traàm Thaùi

Chuù thích hình aûnh: Vôùi moät loái soáng hoaøn toaøn tröôøng chay, baø Ingrid Newkirk öùng duïng caùc lyù töôûng cuûa mình vaøo cuoäc soáng haøng ngaøy. Hình do Hoäi Quan Taâm Sinh Maïng Cuûa Ñoäng Vaät cung öùng.

"Khoâng neân maëc leân ngöôøi moät mieáng da cuûa nhöõng ñoäng vaät ñaõ cheát". Baø Ingrid Newkirk, hoäi tröôûng cuûa moät toå chöùc baûo veä thuù vaät lôùn nhaát theá giôùi, PETA, ñaõ noùi nhö treân. Maëc treân ngöôøi boä aùo baèng vaûi boâng, baø ñaõ tôùi Formosa, moät quoác gia vôùi nhieàu chuù choù hoang nhaát, ñeå keâu goïi moïi ngöôøi haõy thöông yeâu vaø baûo veä thuù vaät. Hoäi tröôûng toå chöùc vó ñaïi nhaát treân theá giôùi ñaõ baûo veä ñoäng vaät, hoäi "PETA", baø hoäi tröôûng Ingrid Newkirk ñaõ maëc moät boä aùo vaûi boâng ñeán Ñaøi Loan ñeå keâu goïi baûo veä yeâu thöông ñoäng vaät. Ngoaøi söï theo ñuoåi vieäc aên chay, caùc y phuïc cuûa baø cuõng laø chuû nghóa aên chay.

Baø Ingrid chæ maëc nhöõng haøng vaûi töø thaûo moäc vaø hoùa chaát nhö vaûi boâng, vaûi sôïi, tô nhaân taïo vaø ny-loâng. Baø ñaõ toå chöùc moät buoåi dieãn haønh quy moâ ñöôïc maïnh danh laø "Toâi thaø ôû traàn coøn hôn laø mang loâng thuù" ñeå phaûn ñoái caùc haõng laøm aùo baèng loâng vaø da thuù. "Taïi sao chuùng ta laïi phaûi quay veà thôøi kyø ñoà ñaù?" Baø ñaõ giaûi thích cho toâi raèng thaûo moäc vaø caùc haøng hoùa chaát cuõng toát nhö caùc loaïi haøng laøm baèng loâng thuù, keå caû len cöøu, trong vieäc aám aùp, maùt meû, reû tieàn vaø thoaûi maùi.

Naêm 1979, khi ñang ñieàu tra moät vuï aùn veà moät noâng traïi laøm thieät haïi caùc thuù vaät, baø ñaõ cöùu ñöôïc moät chuù heo nhoû yeáu ñuoái. Treân ñöôøng veà nhaø, baø nghó ñeán trong tuû laïnh cuûa baø coù moät gioø heo ñeå naáu aên toái: baø noùi "Thaät töùc cöôøi!" vaø töø ñoù baø ngöøng aên thòt.

Theo baø "Nhöõng caên nhaø chæ naáu thöùc aên chay luoân luoân saïch seõ, coøn trong moät caên phoøng coù naáu nöôùng thòt, luoân coù muøi "töû khí noàng naëc", moät muøi cheát choùc ñaùng sôï nhaát". Baø coøn noùi: "Ngoaøi ra, caùc con vaät raát sôï haõi vaø do ñoù tieát ra nhöõng ñoäc chaát vaøo da thòt cuûa chuùng. Vì vaäy nhieàu ngöôøi caûm thaáy naëng neà vaø buoàn nguû sau khi aên thòt. Laøm sao quyù vò coù theå cam taâm naáu nhöõng thöùc aên coù ñoäc toá aáy cho nhöõng ngöôøi thaân yeâu cuûa mình?"

Trong thôøi gian thaêm vieáng Formosa, baø Ingrid thöôøng tôùi caùc tieäm baùn ñaäu huõ ñeå duøng böõa. "Taïi caùc nöôùc Taây Phöông, ngöôøi aên chay vaø caùc cöûa tieäm baùn thöïc phaåm dinh döôõng ñang trôû neân thònh haønh, nhöng khoâng coù cöûa haøng naøo ñaëc bieät baùn ñaäu huõ. Toâi muoán thuyeát phuïc moät chuû tieäm haõy môû moät loaït caùc cöûa tieäm baùn ñaäu huõ ôû Nöõu Öôùc. Toâi chaéc chaén laø thöông vuï naøy seõ cöïc kyø toát ñeïp!".

Hieän nay taïi Taây Phöông, söï phaûn ñoái nhöõng vieäc xöû teä vaø gieát haïi ñoäng vaät cuõng raát thònh haønh. Baø Newkirk ñaõ ñöa ra moät vaøi thí duï ñieån hình: "Caùc hieäu giaày cho ngöôøi aên chay, khoâng phaûi giaày da, ñaõ trôû neân phoå thoâng taïi Hoa Kyø vaø Gia Naõ Ñaïi. Nhöõng ngöôøi treû tuoåi thích hieäu giaày naøy, maëc duø noù raát maéc; vaø thöôøng bò laøm giaû. Hieäu aùo aám baèng da nhaân taïo Armani coù moät khaåu hieäu laø: "Caùm ôn Armani ñaõ khoâng duøng da cuûa chuùng toâi."

Paul McCartney, moät nhaïc só cuûa ban Beatles, thöôøng mang moät khaåu hieäu "Khoâng maëc aùo loâng thuù" trong nhöõng buoåi xuaát hieän tröôùc coâng chuùng ñeå keâu goïi söï chuù yù tôùi vaán ñeà naøy vaø khích leä moïi ngöôøi haõy baûo veä thuù vaät. AÙi nöõ cuûa oâng, Stella, moät ngöôøi ñaõ aên chay töø luùc 15 tuoåi, sau ñoù ñaõ trôû thaønh moät nhaø veõ kieåu thôøi trang cho ngöôøi aên chay. Baø Ingrid tin töôûng raèng nhöõng haønh ñoäng cuûa Paul raát aûnh höôûng tôùi quan nieäm cuûa coâng chuùng.

Baø Ingrid thænh thoaûng coù trang ñieåm phôùt qua. Baø töôi cöôøi noùi "Hieån nhieân laø toâi chæ duøng nhöõng hieäu nhu Clinque, the Body Shop vaø Revlon, ñöôïc cheá taïo maø khoâng phaûi thöû nghieäm treân loaøi vaät".


Ban Tin Töùc Ñaøi Loan, Formosa

Söï Quan Troïng Cuûa Vieäc AÊn Chay
Baøi Luaän Töø "Khuûng Hoaûng Hoàng Trieàu"

Baùo Trung Öông, ngaøy 15 thaùng 4, töôøng trình raèng côn khuûng hoaûng hoàng trieàu ñaõ taán coâng Hoàng Koâng vaø aûnh höôûng tôùi 21 trong soá 26 traïi caù doïc theo ven bieån, gaây thieät maïng cho 1,500 taán caù. Söï thieät haïi öôùc chöøng 240 trieäu tieàn Hoàng Koâng. Tuy nhieân, theo haõng thoâng taán Reuters, coù moät vaøi con caù cheát naøy ñaõ xuaát hieän baùn treân thò tröôøng Hoàng Koâng vaø moät vaøi thaønh phoá, thò traán phuï caän cuûa Hoa Luïc.

Nhieàu ngöôøi coù theå nhôù laïi nhieàu naêm tröôùc ñaây taïi Cao Huøng vaø Bình Ñoâng, mieàn nam Formosa, oác Sishese bò nhieãm ñoäc vì nöôùc coù hoàng trieàu, khieán nhöõng ngöôøi aên oác cuõng bò ngoä ñoäc maø cheát. Hieän nay taïi Hoa Kyø vaø Hoàng Koâng cuõng ñang bò hoàng trieàu xaâm nhaäp, vaø vaän toác aûnh höôûng lan traøn ra moät vuøng roäng lôùn nhö vaäy laø ñieàu hieám thaáy trong nhieàu naêm qua.

Trong hai, ba naêm nay, nhieàu beänh do loaøi vaät gaây ra: thí duï, gaàn ñaây beänh boø ñieân taïi AÂu Chaâu vaø Hoa Kyø, beänh chaân vaø mieäng heo taïi Formosa naêm ngoaùi, beänh choù ñieân taïi tieåu bang Indiana, Hoa Kyø naêm qua, vaø beänh dòch gaø taïi Hoàng Koâng. Thaùng 10 naêm ngoaùi, taïi Hoa Kyø ñaõ bò aûnh höôûng bôûi côn hoàng trieàu vaø coù voâ soá boø, heo, gaø vaø caù ñaõ bò cheát hoaëc bò gieát cheát. Chuùng toâi muoán keâu goïi moïi ngöôøi treân theá giôùi haõy aên chay ñeå baûo veä moâi tröôøng sinh soáng vaø söùc khoûe cuûa mình!