B¨n Tin Thanh H¨i Vá Thõìng Sõ#94
Théi ‡­i ƒn Chay

Ingrid Newkirk - M´c Y Phòc B±ng V¨i V¡ ƒn Chay

Nhºt BŸo LiÅn Hìp, Formosa Ng¡y 25 ThŸng 4, 1998

Ngõéi BÖnh Dµn

Kû gi¨: Tr·m ThŸi

Chî thÏch hÖnh ¨nh: Vèi mæt lâi sâng ho¡n to¡n trõéng chay, b¡ Ingrid Newkirk öng dòng cŸc lû tõêng cða mÖnh v¡o cuæc sâng h¡ng ng¡y. HÖnh do Hæi Quan Tµm Sinh M­ng Cða ‡æng Vºt cung öng.

"Kháng nÅn m´c lÅn ngõéi mæt miÆng da cða nhùng ½æng vºt ½¬ chÆt". B¡ Ingrid Newkirk, hæi trõêng cða mæt tä chöc b¨o vÎ thî vºt lèn nh¶t thÆ gièi, PETA, ½¬ nÜi nhõ trÅn. M´c trÅn ngõéi bæ Ÿo b±ng v¨i báng, b¡ ½¬ tèi Formosa, mæt quâc gia vèi nhiËu chî chÜ hoang nh¶t, ½Ì kÅu gài mài ngõéi h¬y thõçng yÅu v¡ b¨o vÎ thî vºt. Hæi trõêng tä chöc vØ ½­i nh¶t trÅn thÆ gièi ½¬ b¨o vÎ ½æng vºt, hæi "PETA", b¡ hæi trõêng Ingrid Newkirk ½¬ m´c mæt bæ Ÿo v¨i báng ½Æn ‡¡i Loan ½Ì kÅu gài b¨o vÎ yÅu thõçng ½æng vºt. Ngo¡i sú theo ½uäi viÎc ¯n chay, cŸc y phòc cða b¡ cñng l¡ chð nghØa ¯n chay.

B¡ Ingrid ch× m´c nhùng h¡ng v¨i t÷ th¨o mæc v¡ hÜa ch¶t nhõ v¨i báng, v¨i sìi, tç nhµn t­o v¡ ny-láng. B¡ ½¬ tä chöc mæt buäi diÍn h¡nh quy má ½õìc m­nh danh l¡ "Tái th¡ ê tr·n cÝn hçn l¡ mang láng thî" ½Ì ph¨n ½âi cŸc h¬ng l¡m Ÿo b±ng láng v¡ da thî. "T­i sao chîng ta l­i ph¨i quay vË théi kü ½ã ½Ÿ?" B¡ ½¬ gi¨i thÏch cho tái r±ng th¨o mæc v¡ cŸc h¡ng hÜa ch¶t cñng tât nhõ cŸc lo­i h¡ng l¡m b±ng láng thî, kÌ c¨ len c÷u, trong viÎc ¶m Ÿp, mŸt mÀ, rÀ tiËn v¡ tho¨i mŸi.

N¯m 1979, khi ½ang ½iËu tra mæt vò Ÿn vË mæt náng tr­i l¡m thiÎt h­i cŸc thî vºt, b¡ ½¬ cöu ½õìc mæt chî heo nhÞ yÆu ½uâi. TrÅn ½õéng vË nh¡, b¡ nghØ ½Æn trong tð l­nh cða b¡ cÜ mæt giÝ heo ½Ì n¶u ¯n tâi: b¡ nÜi "Thºt töc cõéi!" v¡ t÷ ½Ü b¡ ng÷ng ¯n thÙt.

Theo b¡ "Nhùng c¯n nh¡ ch× n¶u thöc ¯n chay luán luán s­ch sÁ, cÝn trong mæt c¯n phÝng cÜ n¶u nõèng thÙt, luán cÜ mïi "tø khÏ nãng n´c", mæt mïi chÆt chÜc ½Ÿng sì nh¶t". B¡ cÝn nÜi: "Ngo¡i ra, cŸc con vºt r¶t sì h¬i v¡ do ½Ü tiÆt ra nhùng ½æc ch¶t v¡o da thÙt cða chîng. VÖ vºy nhiËu ngõéi c¨m th¶y n´ng nË v¡ buãn ngð sau khi ¯n thÙt. L¡m sao quû vÙ cÜ thÌ cam tµm n¶u nhùng thöc ¯n cÜ ½æc tâ ¶y cho nhùng ngõéi thµn yÅu cða mÖnh?"

Trong théi gian th¯m viÆng Formosa, b¡ Ingrid thõéng tèi cŸc tiÎm bŸn ½ºu hñ ½Ì dïng bùa. "T­i cŸc nõèc Tµy Phõçng, ngõéi ¯n chay v¡ cŸc cøa tiÎm bŸn thúc ph¸m dinh dõëng ½ang trê nÅn thÙnh h¡nh, nhõng kháng cÜ cøa h¡ng n¡o ½´c biÎt bŸn ½ºu hñ. Tái muân thuyÆt phòc mæt chð tiÎm h¬y mê mæt lo­t cŸc cøa tiÎm bŸn ½ºu hñ ê Nùu œèc. Tái ch°c ch°n l¡ thõçng vò n¡y sÁ cúc kü tât ½Âp!".

HiÎn nay t­i Tµy Phõçng, sú ph¨n ½âi nhùng viÎc xø tÎ v¡ giÆt h­i ½æng vºt cñng r¶t thÙnh h¡nh. B¡ Newkirk ½¬ ½õa ra mæt v¡i thÏ dò ½iÌn hÖnh: "CŸc hiÎu gi·y cho ngõéi ¯n chay, kháng ph¨i gi·y da, ½¬ trê nÅn phä tháng t­i Hoa Kü v¡ Gia N¬ ‡­i. Nhùng ngõéi trÀ tuäi thÏch hiÎu gi·y n¡y, m´c dï nÜ r¶t m°c; v¡ thõéng bÙ l¡m gi¨. HiÎu Ÿo ¶m b±ng da nhµn t­o Armani cÜ mæt kh¸u hiÎu l¡: "CŸm çn Armani ½¬ kháng dïng da cða chîng tái."

Paul McCartney, mæt nh­c sØ cða ban Beatles, thõéng mang mæt kh¸u hiÎu "Kháng m´c Ÿo láng thî" trong nhùng buäi xu¶t hiÎn trõèc cáng chîng ½Ì kÅu gài sú chî û tèi v¶n ½Ë n¡y v¡ khÏch lÎ mài ngõéi h¬y b¨o vÎ thî vºt. €i nù cða áng, Stella, mæt ngõéi ½¬ ¯n chay t÷ lîc 15 tuäi, sau ½Ü ½¬ trê th¡nh mæt nh¡ vÁ kiÌu théi trang cho ngõéi ¯n chay. B¡ Ingrid tin tõêng r±ng nhùng h¡nh ½æng cða Paul r¶t ¨nh hõêng tèi quan niÎm cða cáng chîng.

B¡ Ingrid th×nh tho¨ng cÜ trang ½iÌm phèt qua. B¡ tõçi cõéi nÜi "HiÌn nhiÅn l¡ tái ch× dïng nhùng hiÎu nhu Clinque, the Body Shop v¡ Revlon, ½õìc chÆ t­o m¡ kháng ph¨i thø nghiÎm trÅn lo¡i vºt".

Ban Tin Töc ‡¡i Loan, Formosa

Sú Quan Tràng Cða ViÎc ƒn Chay
B¡i Luºn T÷ "Khðng Ho¨ng Hãng TriËu"

BŸo Trung œçng, ng¡y 15 thŸng 4, tõéng trÖnh r±ng cçn khðng ho¨ng hãng triËu ½¬ t¶n cáng Hãng Káng v¡ ¨nh hõêng tèi 21 trong sâ 26 tr­i cŸ dàc theo ven biÌn, gµy thiÎt m­ng cho 1,500 t¶n cŸ. Sú thiÎt h­i õèc ch÷ng 240 triÎu tiËn Hãng Káng. Tuy nhiÅn, theo h¬ng tháng t¶n Reuters, cÜ mæt v¡i con cŸ chÆt n¡y ½¬ xu¶t hiÎn bŸn trÅn thÙ trõéng Hãng Káng v¡ mæt v¡i th¡nh phâ, thÙ tr¶n phò cºn cða Hoa Lòc.

NhiËu ngõéi cÜ thÌ nhè l­i nhiËu n¯m trõèc ½µy t­i Cao Hïng v¡ BÖnh ‡áng, miËn nam Formosa, âc Sishese bÙ nhiÍm ½æc vÖ nõèc cÜ hãng triËu, khiÆn nhùng ngõéi ¯n âc cñng bÙ ngæ ½æc m¡ chÆt. HiÎn nay t­i Hoa Kü v¡ Hãng Káng cñng ½ang bÙ hãng triËu xµm nhºp, v¡ vºn tâc ¨nh hõêng lan tr¡n ra mæt vïng ræng lèn nhõ vºy l¡ ½iËu hiÆm th¶y trong nhiËu n¯m qua.

Trong hai, ba n¯m nay, nhiËu bÎnh do lo¡i vºt gµy ra: thÏ dò, g·n ½µy bÎnh bÝ ½iÅn t­i „u Chµu v¡ Hoa Kü, bÎnh chµn v¡ miÎng heo t­i Formosa n¯m ngoŸi, bÎnh chÜ ½iÅn t­i tiÌu bang Indiana, Hoa Kü n¯m qua, v¡ bÎnh dÙch g¡ t­i Hãng Káng. ThŸng 10 n¯m ngoŸi, t­i Hoa Kü ½¬ bÙ ¨nh hõêng bêi cçn hãng triËu v¡ cÜ vá sâ bÝ, heo, g¡ v¡ cŸ ½¬ bÙ chÆt ho´c bÙ giÆt chÆt. Chîng tái muân kÅu gài mài ngõéi trÅn thÆ gièi h¬y ¯n chay ½Ì b¨o vÎ mái trõéng sinh sâng v¡ söc khÞe cða mÖnh!