Bän Tin Thanh Häi Vô ThÜ®ng SÜ#94
Th©i ñåi ˆn Chay

Ingrid Newkirk - M¥c Y Phøc B¢ng Väi Và ˆn Chay

NhÆt Báo Liên H®p, Formosa Ngày 25 Tháng 4, 1998

NgÜ©i Bình Dân

Kš giä: TrÀm Thái

Chú thích hình änh: V§i m¶t lÓi sÓng hoàn toàn trÜ©ng chay, bà Ingrid Newkirk Ùng døng các lš tܪng cûa mình vào cu¶c sÓng hàng ngày. Hình do H¶i Quan Tâm Sinh Mång Cûa ñ¶ng VÆt cung Ùng.

"Không nên m¥c lên ngÜ©i m¶t mi‰ng da cûa nh»ng Ƕng vÆt Çã ch‰t". Bà Ingrid Newkirk, h¶i trܪng cûa m¶t t° chÙc bäo vŒ thú vÆt l§n nhÃt th‰ gi§i, PETA, Çã nói nhÜ trên. M¥c trên ngÜ©i b¶ áo b¢ng väi bông, bà Çã t§i Formosa, m¶t quÓc gia v§i nhiŠu chú chó hoang nhÃt, Ç‹ kêu g†i m†i ngÜ©i hãy thÜÖng yêu và bäo vŒ thú vÆt. H¶i trܪng t° chÙc vï Çåi nhÃt trên th‰ gi§i Çã bäo vŒ Ƕng vÆt, h¶i "PETA", bà h¶i trܪng Ingrid Newkirk Çã m¥c m¶t b¶ áo väi bông ljn ñài Loan Ç‹ kêu g†i bäo vŒ yêu thÜÖng Ƕng vÆt. Ngoài s¿ theo Çu°i viŒc æn chay, các y phøc cûa bà cÛng là chû nghïa æn chay.

Bà Ingrid chÌ m¥c nh»ng hàng väi tØ thäo m¶c và hóa chÃt nhÜ väi bông, väi s®i, tÖ nhân tåo và ny-lông. Bà Çã t° chÙc m¶t bu°i diÍn hành quy mô ÇÜ®c månh danh là "Tôi thà ª trÀn còn hÖn là mang lông thú" Ç‹ phän ÇÓi các hãng làm áo b¢ng lông và da thú. "Tåi sao chúng ta låi phäi quay vŠ th©i kÿ ÇÒ Çá?" Bà Çã giäi thích cho tôi r¢ng thäo m¶c và các hàng hóa chÃt cÛng tÓt nhÜ các loåi hàng làm b¢ng lông thú, k‹ cä len cØu, trong viŒc Ãm áp, mát mÈ, rÈ tiŠn và thoäi mái.

Næm 1979, khi Çang ÇiŠu tra m¶t vø án vŠ m¶t nông tråi làm thiŒt håi các thú vÆt, bà Çã cÙu ÇÜ®c m¶t chú heo nhÕ y‰u ÇuÓi. Trên ÇÜ©ng vŠ nhà, bà nghï ljn trong tû lånh cûa bà có m¶t giò heo Ç‹ nÃu æn tÓi: bà nói "ThÆt tÙc cÜ©i!" và tØ Çó bà ngØng æn thÎt.

Theo bà "Nh»ng cæn nhà chÌ nÃu thÙc æn chay luôn luôn såch së, còn trong m¶t cæn phòng có nÃu nܧng thÎt, luôn có mùi "tº khí nÒng n¥c", m¶t mùi ch‰t chóc Çáng s® nhÃt". Bà còn nói: "Ngoài ra, các con vÆt rÃt s® hãi và do Çó ti‰t ra nh»ng Ƕc chÃt vào da thÎt cûa chúng. Vì vÆy nhiŠu ngÜ©i cäm thÃy n¥ng nŠ và buÒn ngû sau khi æn thÎt. Làm sao quš vÎ có th‹ cam tâm nÃu nh»ng thÙc æn có Ƕc tÓ Ãy cho nh»ng ngÜ©i thân yêu cûa mình?"

Trong th©i gian thæm vi‰ng Formosa, bà Ingrid thÜ©ng t§i các tiŒm bán ÇÆu hÛ Ç‹ dùng b»a. "Tåi các nܧc Tây PhÜÖng, ngÜ©i æn chay và các cºa tiŒm bán th¿c phÄm dinh dÜ«ng Çang trª nên thÎnh hành, nhÜng không có cºa hàng nào Ç¥c biŒt bán ÇÆu hÛ. Tôi muÓn thuy‰t phøc m¶t chû tiŒm hãy mª m¶t loåt các cºa tiŒm bán ÇÆu hÛ ª N»u Чc. Tôi ch¡c ch¡n là thÜÖng vø này së c¿c kÿ tÓt ÇËp!".

HiŒn nay tåi Tây PhÜÖng, s¿ phän ÇÓi nh»ng viŒc xº tŒ và gi‰t håi Ƕng vÆt cÛng rÃt thÎnh hành. Bà Newkirk Çã ÇÜa ra m¶t vài thí dø Çi‹n hình: "Các hiŒu giÀy cho ngÜ©i æn chay, không phäi giÀy da, Çã trª nên ph° thông tåi Hoa Kÿ và Gia Nã ñåi. Nh»ng ngÜ©i trÈ tu°i thích hiŒu giÀy này, m¥c dù nó rÃt m¡c; và thÜ©ng bÎ làm giä. HiŒu áo Ãm b¢ng da nhân tåo Armani có m¶t khÄu hiŒu là: "Cám Ön Armani Çã không dùng da cûa chúng tôi."

Paul McCartney, m¶t nhåc sï cûa ban Beatles, thÜ©ng mang m¶t khÄu hiŒu "Không m¥c áo lông thú" trong nh»ng bu°i xuÃt hiŒn trܧc công chúng Ç‹ kêu g†i s¿ chú š t§i vÃn ÇŠ này và khích lŒ m†i ngÜ©i hãy bäo vŒ thú vÆt. Ái n» cûa ông, Stella, m¶t ngÜ©i Çã æn chay tØ lúc 15 tu°i, sau Çó Çã trª thành m¶t nhà vë ki‹u th©i trang cho ngÜ©i æn chay. Bà Ingrid tin tܪng r¢ng nh»ng hành Ƕng cûa Paul rÃt änh hܪng t§i quan niŒm cûa công chúng.

Bà Ingrid thÌnh thoäng có trang Çi‹m ph§t qua. Bà tÜÖi cÜ©i nói "Hi‹n nhiên là tôi chÌ dùng nh»ng hiŒu nhu Clinque, the Body Shop và Revlon, ÇÜ®c ch‰ tåo mà không phäi thº nghiŒm trên loài vÆt".


Ban Tin TÙc ñài Loan, Formosa

S¿ Quan Tr†ng Cûa ViŒc ˆn Chay
Bài LuÆn TØ "Khûng Hoäng HÒng TriŠu"

Báo Trung ÐÖng, ngày 15 tháng 4, tÜ©ng trình r¢ng cÖn khûng hoäng hÒng triŠu Çã tÃn công HÒng Kông và änh hܪng t§i 21 trong sÓ 26 tråi cá d†c theo ven bi‹n, gây thiŒt mång cho 1,500 tÃn cá. S¿ thiŒt håi ܧc chØng 240 triŒu tiŠn HÒng Kông. Tuy nhiên, theo hãng thông tÃn Reuters, có m¶t vài con cá ch‰t này Çã xuÃt hiŒn bán trên thÎ trÜ©ng HÒng Kông và m¶t vài thành phÓ, thÎ trÃn phø cÆn cûa Hoa Løc.

NhiŠu ngÜ©i có th‹ nh§ låi nhiŠu næm trܧc Çây tåi Cao Hùng và Bình ñông, miŠn nam Formosa, Óc Sishese bÎ nhiÍm Ƕc vì nܧc có hÒng triŠu, khi‰n nh»ng ngÜ©i æn Óc cÛng bÎ ng¶ Ƕc mà ch‰t. HiŒn nay tåi Hoa Kÿ và HÒng Kông cÛng Çang bÎ hÒng triŠu xâm nhÆp, và vÆn tÓc änh hܪng lan tràn ra m¶t vùng r¶ng l§n nhÜ vÆy là ÇiŠu hi‰m thÃy trong nhiŠu næm qua.

Trong hai, ba næm nay, nhiŠu bŒnh do loài vÆt gây ra: thí dø, gÀn Çây bŒnh bò Çiên tåi Âu Châu và Hoa Kÿ, bŒnh chân và miŒng heo tåi Formosa næm ngoái, bŒnh chó Çiên tåi ti‹u bang Indiana, Hoa Kÿ næm qua, và bŒnh dÎch gà tåi HÒng Kông. Tháng 10 næm ngoái, tåi Hoa Kÿ Çã bÎ änh hܪng bªi cÖn hÒng triŠu và có vô sÓ bò, heo, gà và cá Çã bÎ ch‰t ho¥c bÎ gi‰t ch‰t. Chúng tôi muÓn kêu g†i m†i ngÜ©i trên th‰ gi§i hãy æn chay Ç‹ bäo vŒ môi trÜ©ng sinh sÓng và sÙc khÕe cûa mình!