Thanh Hải Vô Thượng Sư khai thị,
buổi cộng tu tại Luân Ðôn, Anh Quốc, ngày 10 tháng 3, 1998
(nguyên văn tiếng Anh) - Băng Thâu Hình số 631

V: Có khi tôi nghĩ lúc mình đang làm việc, cảm thấy ngại thành công bởi vì ngã chấp sẽ tăng lên. Cho nên tôi thấy hơi hoang mang vì nếu mình làm một việc gì đó và trở nên thành công trong phương diện vật chất, tôi nghĩ mình đối với công việc làm sẽ càng trở nên thiên về vật chất hơn. Và rồi vì sự thành công đó, ngã chấp của mình cũng gia tăng.

SP: Tôi nghĩ không chắc là vậy. Nhiều khi quý vị có được niềm vui từ sự thành công và từ việc hoàn thành một điều gì đó. Không liên can gì đến ngã chấp cả. Thí dụ như một điêu khắc gia một mình khắc vào vách động một hình gì đó cho chính ông ta. Ðiều này không liên can gì đến ngã chấp. Không ai vô đó vỗ tay và khen ông thành công. Ông chỉ sung sướng vì công việc được hoàn thành theo như ý ông muốn thôi.

Chúng ta cũng là những người sáng tạo. Nếu chúng ta sáng tác và hoàn tất một việc gì đó, chúng ta cảm thấy vui! Cho dù đó là ngã chấp cũng không sao; đó không phải là một hình thức ngã chấp xấu. Ngã chấp chỉ xấu khi nào nó làm hại đến người khác, khi nào nó làm trở ngại đến việc tu hành và sự tiến bộ của mình, hoặc là khi nó cản trở sự tiến bộ của người khác vì quý vị được lợi trên sự thiệt thòi của họ. Như vậy mới là xấu.

Cái ngã chỉ là một danh từ. Tùy theo quý vị dùng nó như thế nào cũng được. Nó là điều cuối cùng ra đi trước khi chúng ta chết, vậy cũng tốt. Nhưng trước khi đó thì chúng ta phải giữ lại một ít để làm việc. Nếu không có cái gọi là ngã thì chúng ta cũng không muốn ăn uống hay ngồi đây nữa. Quý vị ở đây làm gì? Quý vị muốn thành Phật; đó cũng là ngã chấp.

Quý vị phải có một cái gì đó. Nó chỉ là một động lực thúc đẩy phía sau để khiến chúng ta làm chuyện này chuyện kia. Nhưng nếu chúng ta hoàn toàn hàng phục bản ngã thì chúng ta sẽ bị nó ám ảnh. Rồi chúng ta trở nên kiêu ngạo, chúng ta trở thành vô minh, và bị chìm đắm vào đủ thứ danh vọng hư ảo, như vậy thì không tốt. Nhưng cái gọi là ngã cũng giống như xăng cho xe, hoặc bùn cho sen, hay là phân bón cho hoa. Quý vị không làm gì được nếu không có nó.