“De wetenschappelijke basis suggereert erg sterk dat fruit en groenten beschermende elementen zijn voor alle gastro-intestinale kankers en alle kankers gerelateerd aan roken,”zegt Tim Byers, professor Preventieve Geneeskunde aan de Universiteit van het Colorado Gezondheidswetenschappen Centrum in Denver. Dat behelst long-, darm-, maag-, mond-, strottenhoofd-, slokdarm- en blaaskanker. En een recent onderzoek wees uit dat lycopeen – een carotenoïde in tomaten en tomatensaus – tegen prostraatkanker zou kunnen beschermen.

Het is niet duidelijk hoe fruit en groenten het risico op kanker kunnen verlagen. Het kunnen hun fytochemicaliën zijn – dingen als carotenoïden, vitamines C en E, selenium, indolen, flavonoïden, fenolen en limoneen.

Er is ook bewijslast dat granen met hoog vezelgehalte zoals tarwezemelen het risico op kanker kunnen verlagen. “Vezels hebben een heilzaam effect in het vermijden van darmkanker,”zegt David Jenkins, een vezelexpert aan de Universiteit van Toronto. En pasta, rijst en andere granen kunnen de dierlijke voedingsstoffen vervangen – vooral rood vlees – die het risico op sommige kankers kunnen verhogen.

“Mannen die als hoofdgerecht vijf of meer keren per week rood vlees eten, lopen vier maal meer risico op darmkanker dan mannen die minder dan eens per maand rood vlees eten,” zegt Edward Giovannucci van de Medische Faculteit van Harvard. Zware vleeseters hebben ook tweemaal zoveel kans op prostaatkanker in zijn studie van 50.000 mannelijke gezondheidswerkers.

Dat is slechts één onderzoek. Wanneer we naar andere kijken, zo zegt Lawrence Kushi van de Universiteit van Minnesota: “is het bewijs nogal consistent dat rood vlees verbonden is met een hoger risico op darmkanker en waarschijnlijk prostaatkanker.”

Maar zelfs mager rood vlees lijkt het risico op darmkanker te verhogen. “Het kunnen de carcinogenen zijn die ontstaan wanneer vlees gekookt wordt, of het zeer toegankelijke ijzer in vlees, of iets anders in vlees,” speculeert Willet.

2.Hartziekte

Een plantaardig gebaseerd voedingspatroon met een heleboel fruit en groenten kan het risico op hartziekte reduceren. In de voorbije 20 jaar hebben hartexperts het verminderen van de inname van verzadigde vetzuren en cholesterol benadrukt, maar planten kunnen het hart op andere manieren beschermen. Onder andere:

* Oplosbare Vezels: “Om je risico op hartziekte te verminderen, eet je best meer bonen, haver, en gerst,” zegt Jenkins, omdat hun ‘plakkerige’ oplosbare vezels bloedcholesterol helpen verlagen.

* Foliumzuur: “Het bewijs dat foliumzuur het risico op hartziekte verlaagt is redelijk sterk,” zegt Willet. Foliumzuur, een B-vitamine, verlaagt het gehalte aan een schadelijk aminozuur genaamd homocysteïne in het bloed. “En fruit en groenten zijn een voorname bron van foliumzuur,” voegt hij eraan toe.

* Antioxidanten: een steeds groter wordende bewijslast suggereert dat LDL (‘slecht’) cholesterol de aders enkel beschadigt wanneer het geoxideerd is (gecombineerd met zuurstof). Daarom geloven onderzoekers dat antioxidanten zoals vitamine E het hart kunnen beschermen. En vele fytochemicaliën in fruit en groenten zijn antioxidanten.

* Verzadigde Vetzuren Vermijden: als je veel plantaardig voedsel eet, is er eenvoudigweg minder plaats voor de verzadigde dierlijke vetzuren die de aders dichtslibben.

3. Beroerte

Er is heel wat bewijs dat aantoont dat fruit en groenten bevorderlijk zijn voor het verminderen van het risico op een beroerte,” zegt Willet. Bijvoorbeeld, in een 20-jarige studie van 832 mannen van middelbare leeftijd, was het risico op beroerte 22 procent lager voor elke drie porties fruit en groenten die de mannen dagelijks aten. Wederom, niemand is zeker of het de natrium, magnesium, vezels of andere componenten van fruit en groenten zijn die vermijden dat aders in de hersenen dichtslibben.

4. Diverticulosie & Constipatie

Granen met een hoog vezelgehalte – vooral tarwezemelen – kunnen constipatie helpen vermijden. Dat is niet niks in een land als de VS, dat miljoenen per jaar aan laxeermiddelen uitgeeft.

Diverticulose komt ook veel voor. Ongeveer 30 to 40 procent van mensen ouder dan 50 hebben het, hoewel de meesten geen symptomen vertonen. Anderen ervaren bloedingen, constipatie, diarree, winderigheid, pijn, of diverticulitis (dat is wanneer de zakjes – of diverticula – die zich in de darmwand vormen ontstoken raken).

“Onze studies tonen duidelijk aan dat vezels van zowel zemelen als fruit en groenten beschermend werken,” zegt Willet. Mannen die het minst vezels aten (13 gram of minder per dag) hadden twee maal zoveel kans om diverticulitis te krijgen als mannen die het meeste vezels aten (tenminste 32 gram vezels per dag).

5. Andere ziekten

Plantrijke voedingspatronen kunnen andere ziekten voorkomen:

* Degeneratie van de Macula Lutea: een carotenoïde genaamd luteïne – die vooral in bladgroenten zit – kan de achteruitgang helpen voorkomen van de retina, wat blindheid in oudere mensen veroorzaakt. “In onze studie hadden mensen die twee tot vier keer per week spinazie of boerenkool aten de helft van het geschatte risico op degeneratie van de macula lutea vergeleken met diegene die het minder dan eens per maand aten,” zegt Johanna Seddon van de Medische Faculteit van Harvard.

* Zenuwbuisdefecten: foliumzuur kan het risico op spina bifida en andere geboortedeffecten aan de zenuwbuizen reduceren. Foliumzuur van voedsel (vooral fruit en groenten) kan het risico ook verminderen.

* Diabetes: “We vonden een lager risico op diabetes die in de volwassenheid ontstaat bij mensen die meer volle granen eten,” zegt Willet.

6. Veiliger voedsel

Enkele van de dodelijkste ziekten van voedselvergiftiging komen het lichaam binnen via dierlijk voedsel. “Vermalen rundervlees is de meest waarschijnlijke bron van E. Coli 0157:H7. Gevogelte bevat Salmonella en Campylobacter, en de consumptie van rauwe schaaldieren heeft infecties met Vibrio vulnificus veroorzaakt,” zegt David Swerdlow van de Centra van Ziektecontrole in Atlanta.

Alle rauwkost – inclusief fruit of groenten – kan schadelijke bacteria in zich dragen. “Bijvoorbeeld, recente uitbarstingen van Salmonella zijn in verband gebracht met meloen, tomaten en luzernespruiten,” zegt Swerdlow. Maar vlees, zeedieren en gevogelte zijn de meest waarschijnlijke schuldigen in met voedsel gerelateerde ziekten.

7.Het milieu

“Onze eetgewoonten hebben een enorm effect op de planeet,” zegt Jenkins. “Dieren opeten zou het milieu niet schaden indien het op een veel kleiner schaal gedaan zou worden,” legt Alan Durning uit, Directeur van de Noord-west Milieuwacht in Seattle.

“Moderne vleesproductie vereist een intensief gebruik – en vaak misbruik – van graan, water, energie en graaslanden,” zegt Durning. Hij haalt de volgende voorbeelden aan:

* Waterverontreiniging: de mest en het afvalwater van veeterreinen, kippenfabrieken, en andere voederfaciliteiten kunnen watervoorraden verontreinigen.

* Luchtverontreiniging: dertig miljoen ton methaan – een gas dat bijdraagt aan de globale opwarming – komt van mest in vijvers met afvalwater of van mesthopen.

* Bodemerosie: bijna 40 procent van ‘s werelds – en meer dan 70 procent in de VS – graanproductie wordt aan vee gevoederd. Voor elke kilo vlees, gevogelte, eieren en melk die we produceren, verliezen de boerderijgronden ongeveer vijf kilo bovengrond.

* Waterlediging: er wordt geschat dat de helft van het graan en hooi dat aan runderen wordt gevoederd op geïrrigeerd land wordt geteeld. Er is ongeveer 3300 liter water nodig om een kilo rundsvlees te produceren.

* Energiegebruik: er is bijna tien keer meer energie nodig voor de productie en het transport van vee dan voor groenten.

* Overgrazen: ongeveer 10 procent van het dorre Westen van de VS is door vee in een woestijn veranderd. Maar een deel van die grond kan niet voor veel andere dingen gebruikt worden. “Daarom pleit ik niet voor vegtarisme, maar dat mensen hun consumptie van dierlijke producten verminderen,” houdt Durning vol.

8. Kosten

Zeker, je kan 7,99 dollar uitgeven aan mesclun salade of andere fijnkost. Maar van pompoen tot zoete aardappel, zijn de meeste planten een waar koopje. En de lagere prijs van planten wordt benadrukt wanneer je uit eten gaat. Op de menu’s van Chinese, Indische, en de meeste andere restaurants, zijn de vegetarische keuzes meestal goedkoper dan vlees, vis en gevogelte.

9.Dierenwelzijn

Het is niet prettig om eraan te denken, maar voor we hen slachten, worden de dieren die we opeten veelal in onmenselijke omstandigheden grootgebracht en getransporteerd.

Reden nummer één voor het eten van een plantenrijk dieet is dat het goed smaakt. De vijf groenten die Amerikanen het meeste eten zijn frietjes, tomaten (vooral als saus of ketchup), uien, ijsbergsla, en andere aardappelen.

Maar als de meeste Amerikanen vlees, zeevruchten en gevogelte op hun borden verminderden, zouden ze – of vele van hun favoriete restaurants – niet weten wat in de plaats te leggen. Je moet naar ethnische restaurants gaan om interessante gerechten op plantaardige basis te krijgen. Het is geen toeval dat ethnische restaurants weten hoe ze plantaardige gerechten goed moeten laten smaken. “Gelukkig is er een weelde aan ervaring in de hele wereld, want bijna elk traditioneel voedingspatroon is voornamelijk plantaardig,” zegt Willet.

En toch zijn Italiaanse, Mexicaanse en andere ethnische restaurants zo veramerikaniseerd dat hun groenten bijna geheel door vlees en kaas zijn vervangen. En dat is zonde. In de keukens van Azië en het Middellandse Zeegebied is het koken van fruit en groenten een kunstvorm. De Italianen leggen geen gigantische hoeveelheden vlees en kaas op pizza, bijvoorbeeld. Ik had onlangs een pizza met dunne bodem in een traditioneel restaurant, zonder kaas – enkel verse basilicum, tomaten en knoflook. Het was overheerlijk.