Thanh Häi Vô ThÜ®ng SÜ khai thÎ
Santimen, Bình ñông, Formosa
Ngày 21 tháng 12, 1992 (Nguyên væn ti‰ng Anh)
V: Con có m¶t câu hÕi, hoàn toàn vŠ lš thuy‰t, nhÜng con bÎ m¡c kËt hÖn mÜ©i næm nay. Con hi‹u theo ÇÀu óc r¢ng chúng ta không có cái g†i là "tôi"; nh»ng cäm giác này không phäi là mình, s¿ suy nghï này không phäi là mình, vân vân. NhÜ vÆy cái gì luân hÒi qua luân hÒi låi, cái gì gây nghiŒp chܧng và thâu thÆp nghiŒp chܧng, và cái gì tåo phܧc báu và thâu phܧc báu? Cái Çó có phäi là ÇÀu óc cûa mình không?
SP: ñÀu óc cûa mình, và linh hÒn cûa mình bám vào ÇÀu óc Çó. Thí dø, n‰u xe hÖi bÎ nån mà ngÜ©i lái không chÎu nhäy ra, thì h† cÛng bÎ tiêu tùng theo cái xe luôn. N‰u ngÜ©i Çó nhäy ra kÎp th©i, n‰u h† không quy‰n luy‰n cái xe Çó nhiŠu quá và không muÓn cÙu cái xe thì h† có th‹ cÙu ÇÜ®c Ç©i h†. Có ngÜ©i thích xe hÖn cä s¿ sÓng. PhÀn Çông chúng ta cÛng hay bÎ vÃn ÇŠ Çó: Thích ngÜ©i lÜ®m rác cûa mình hÖn là linh hÒn mình, hÖn là Chân Ngã cûa mình. Chúng ta luôn luôn ti‰p xúc v§i th‰ gi§i bên ngoài, v§i nh»ng tÜ tܪng thâu thÆp ÇÜ®c, v§i Çû thÙ thành ki‰n, v§i Çû thÙ chuyŒn v§ vÄn, mà không chÎu ti‰p xúc v§i ñÃng thÆt s¿ cûa chúng ta, Chân Ngã cûa chúng ta. Thành ra m§i g¥p r¡c rÓi nhÜ vÆy.
Tôi rán giäi thích thêm. Trong cu¶c Ç©i, quš vÎ có hi‹u là bây gi© ai Çang sÓng không? ñó là s¿ nhÆn thÙc, cái "tôi" thÆt Çang sÓng qua nh»ng giác quan nhÜ tay, chân, tai, m¡t, miŒng, cäm nghï, não b¶. VÆy thôi. Và n‰u cái "tôi" này - s¿ nhÆn thÙc này - luôn luôn m¡c kËt vào trong nh»ng cäm nghï này, s¿ suy nghï này, tin tÙc này, thì cái "tôi" Çó không th‹ t¿ do thoát ra khÕi cäm nghï Çó, tÜ tܪng Çó, nh»ng thành ki‰n thâu lÜ®m tØ xã h¶i, tØ môi trÜ©ng sinh sÓng, tØ thói quen. ñÜÖng nhiên s¿ nhÆn thÙc thÆt s¿ Çó - cái "tôi" thÆt Ãy - phäi trª låi lÀn n»a. NhÜng n‰u cái "tôi" thÆt này luôn luôn hi‹u r¢ng nó - cái "tôi" thÆt, s¿ nhÆn thÙc thÆt Ãy - chÌ là kÈ møc kích tÃt cä nh»ng cäm tܪng này, tÃt cä s¿ suy nghï này, tÃt cä nh»ng tÜ tܪng Çã thâu thÆp này, thì lúc Çó cái "tôi" Çó không bao gi© bÎ m¡c vào nh»ng cäm nghï ho¥c š tܪng này, và luôn luôn t¿ do. Cho nên khi vãng sinh, ngÜ©i Çó tuyŒt ÇÓi bi‰t r¢ng h† không phäi là nh»ng cäm nghï này, không phäi là nh»ng hoàn cänh ràng bu¶c này, không phäi là nh»ng tÜ tܪng này, thì ngÜ©i Ãy së t¿ do. H† së hành trình vŠ v§i toàn th‹ nguÒn sÓng mênh mông, mà không bÎ kËt vào m¶t góc suy nghï, cäm tܪng, thÜÖng, ghét nào. Thành ra chúng ta phäi làm cho s¿ nhÆn thÙc cûa mình tÌnh dÆy, kéo nó vŠ, ti‰p tøc nh¡c nhª nó hoài, r¢ng: "NgÜÖi không phäi là cäm tܪng này, ngÜÖi không phäi là š nghï này, ngÜÖi không phäi là cái này, ngÜÖi không phäi là cái n†." Hi‹u không? Không có cái gì là quš vÎ cä!
V: ñau nhÙc cÛng vÆy sao?
SP: Phäi, bªi vì thân th‹ cäm thÃy Çau; dây thÀn kinh cäm thÃy Çau bªi vì dây thÀn kinh ÇÜ®c sinh ra là Ç‹ cäm thÃy nh»ng cái này. S¿ nhÆn thÙc thích hܪng thø nh»ng cäm giác này và thích bi‰t nh»ng cái bên ngoài. N‰u không, làm sao chúng ta nhÆn bi‰t ÇÜ®c? ñây là s¿ nhÆn thÙc Çang th‹ nghiŒm n‡i Çau ǧn qua cÖ th‹, nhÜng s¿ nhÆn thÙc t¿ nó không bao gi© có Çau ǧn! N‰u quš vÎ æn m¶t quä táo, quä táo ng†t; không phäi lÜ«i quš vÎ ng†t. Không phäi quš vÎ là ngÜ©i ng†t! Cái ng†t Çó không phäi là quš vÎ, nó là tØ quä táo; quš vÎ là ngÜ©i hܪng thø hÜÖng vÎ ng†t Çó. CÛng vÆy, chúng ta - s¿ nhÆn thÙc - hܪng thú vui, bi‰t Çau, và tØ chÓi nh»ng cái nó không thích. NhÜng tÃt cä nh»ng cái này không thành vÃn ÇŠ. Quš vÎ có th‹ thܪng thÙc hay tØ chÓi, th‹ nghiŒm cái thích hay cái không thích, chÌ có vÆy thôi. Quš vÎ không phäi là cái thích hay cái không thích kia. Nh»ng cái này chÌ là trång huÓng mà thôi.
Th‰ thì tåi sao phäi m¡c vào Çó, rÒi bÎ bu¶c vào ki‰p này qua ki‰p khác? Bªi vì không thÕa mãn. Quš vÎ phäi bi‰t r¢ng nh»ng thÙ này chÌ là thoáng qua. Hôm nay nó ljn, ngày mai nó ra Çi. VÆy thôi. N‰u thích thì vui hܪng, n‰u th‹ nghiŒm chuyŒn không hay thì phäi chÎu, vÆy thôi. Khi Çi thì Çi, khi không có thì không có. N‰u không, n‰u chúng ta - s¿ nhÆn thÙc này - cÙ ti‰p tøc theo Çu°i nh»ng thú vui, thì chúng ta së phäi luân hÒi. S¿ nhÆn thÙc muÓn chøp cái cäm giác còn sót kia, thành ra nó phäi rán Çút mình vào khuôn m¶t lÀn n»a Ç‹ rÒi hܪng thø ho¥c chÎu kh°, luôn luôn bám vào cái cäm giác cay Ç¡ng, ng†t bùi này, theo Çu°i nó.
N‰u m¶t ngÜ©i nào cho quš vÎ m¶t quä táo, quš vÎ æn vào: —, thích quá! NhÜng bây gi© không có quä khác, quš vÎ chåy kh¡p nÖi tìm táo; ngày nào trong ÇÀu cÛng chÌ nói: "Táo, táo, táo!" Quš vÎ không th‹ làm gì khác, mäi mê t§i mÃt hÒn, låc vào hÜÖng vÎ ng†t ngào cûa quä táo. Cu¶c sÓng cÛng giÓng vÆy: S¿ nhÆn thÙc Çang Çu°i theo cái nó thích và ghét cái nó không thích, rÒi chúng ta bÎ m¡c kËt trong Çó luôn. S¿ nhÆn thÙc không th‹ t¿ cÙu nó ra khÕi nh»ng cäm giác này; cho nên, chúng ta bÎ c¶t låi, không ÇÜ®c giäi thoát. N‰u m‡i phút giây, nhÃt là lúc tØ trÀn chúng ta bi‰t mình không phäi là cäm tܪng này, không ljm xÌa chi t§i cäm giác này, chúng ta Çã xong xuôi ÇÓi v§i tÃt cä nh»ng cäm nghï này, thì chúng ta t¿ do. Chúng ta luôn luôn t¿ do! Không bao gi© là không t¿ do. (M†i ngÜ©i v‡ tay)
Thành ra, cÙ viŒc khóc khi nào muÓn khóc, cÜ©i khi nào muÓn cÜ©i, nhÜng phäi hi‹u r¢ng cái khóc, cái cÜ©i Çó không phäi là mình. Quš vÎ chÌ Çang th‹ nghiŒm nh»ng chuyŒn Çó, vì muÓn ÇÜ®c bi‰t nh»ng cái Çó, vì muÓn hiŒn h»u. N‰u không, quš vÎ không hiŒn h»u; n‰u không th‰ gi§i không hiŒn h»u. Chúng ta nói r¢ng th‰ gi§i ÇÀy Çau thÜÖng, nó không nên hiŒn h»u, nhÜng tåi sao không hiŒn h»u ch§? N‰u không có nó thì cÛng chán l¡m. Không có gì Ç‹ làm, lúc nào cÛng hܪng thø: "—, ta là cái Çó, ta là cái Çó, ta là cái Çó. (M†i ngÜ©i cÜ©i) Ta là ThÜ®ng ñ‰, vÆy thôi, ta là ñÃng Vån Næng, và ta bi‰t nhÜ vÆy! Ta không Çau kh°, không gì cä. Ta luôn luôn h› låc." Thì sao? (M†i ngÜ©i cÜ©i) ñØng nói chi t§i Ni‰t Bàn, thì sao? N‰u ngày nào cÛng vui, thì sao?
NhÜng bªi vì quš vÎ vÅn còn muÓn Ni‰t Bàn thì phäi bÕ công ra. Làm cho t§i khi nào không muÓn n»a m§i thôi, t§i khi chán ngÃy, lúc Çó quš vÎ t¿ do! (SÜ Phø và m†i ngÜ©i cÜ©i) Tôi chÌ muÓn quš vÎ tu ljn Ni‰t Bàn bªi vì tôi muÓn quš vÎ bi‰t r¢ng quš vÎ không cÀn Ni‰t Bàn. NhÜng vì quš vÎ còn cÀn, nên phäi làm Ç‹ mà ÇÜ®c. N‰u còn muÓn ÇÒ giä, b¢ng nh¿a, thì cÙ lÃy. NhÜng dùng cho t§i khi miŒng khô, không có s»a, không có gì cä, rÒi m¶t ngày nào Çó quš vÎ së liŒng nó Çi. Và nhÆn thÃy r¢ng mình không cÀn nó ngay tØ lúc ÇÀu. Bªi vì quš vÎ luôn luôn t¿ do, không cÀn cái Çó.
