PVV: Bây gi© chúng ta nói vŠ bu°i nhåc h¶i thiŒn nguyŒn vô cùng Ç¥c biŒt "M¶t Th‰ Gi§i Hòa Bình Qua Âm Nhåc". Tác phÄm "NgÜ©i ñi Tìm Hòa Bình" do Çâu mà ra?

Fred Karlin: Khi nhÆn ÇÜ®c quy‹n thÖ thÙ hai, bài thÖ ÇÆp vào m¡t tôi Çó là m¶t thi phÄm dài hÖn nh»ng thi phÄm kia, tên là Dòng LŒ Âm ThÀm. Chúng ta Çang nói vŠ thÖ cûa Ngài, rÃt là hay. HÖn n»a bài thÖ này có m¶t änh hܪng rÃt l§n t§i bu°i nhåc h¶i và t§i nhåc phÄm cûa tôi, tôi xin džc m¶t vài câu trích tØ m¶t trong nh»ng bài thÖ trong quy‹n Dòng LŒ Âm ThÀm. ñây là câu ÇÀu tiên trong nhåc phÄm cûa tôi. Quš vÎ nghe ti‰ng m¶t nam tài tº trên sân khÃu nói nhÜ vÀy: "Ngày xÜa, có m¶t ngÜ©i khao khát hòa bình du hành kh¡p cùng càn khôn vÛ trø, mong tìm ra thÆt s¿ an vui. NgÜ©i Ãy Çi qua kh¡p các m¥t tr©i, Çi qua kh¡p các m¥t træng cùng muôn vàn løc ÇÎa. Sau cùng ngÜ©i Ãy khám phá ra: S¿ yên vui lúc nào cÛng Än tàng trong tâm thÙc."Tôi nghï ngay r¢ng, Ò, hay quá! chû ÇŠ ngay Çây. Nh»ng gì mà tÃt cä chúng ta Çang tìm ki‰m, nó ª ngay Çó, bên trong chúng ta. RÒi tôi nhÆn thÃy nhiŠu bài thÖ cûa Ngài dùng nh»ng l©i Än dø månh më vŠ m¶t ngÜ©i Çang cÓ g¡ng tìm bän lai bên trong cûa h†.

PVV: Cho nên, khi nhÆn ÇÜ®c tÃt cä nh»ng bài thÖ, ông džc h‰t và ch†n bài nào mà ông cäm thÃy muÓn ph° nhåc và có mang thông ÇiŒp.

FK: Vâng, tôi phäi tìm thông ÇiŒp nào thích h®p v§i tri‰t lš cûa cä hai, Ngài và tôi. Phäi mÃt 8 tháng. Khó nhÃt là 2 tháng ÇÀu vào viŒc, nó là væn thÖ ca kÎch. Sau Çó là vi‰t xuÓng, soån nhåc cho giàn nhåc rÃt là phÃn khªi, tôi rÃt thích, vùi ÇÀu vào nhåc. Bªi làm nhiŠu chuyŒn khác nhau, nên tôi thÃy vui khi có th‹ kéo dài và bÕ ra rÃt nhiŠu th©i gi© nhÜ vÆy vào m¶t công viŒc vô cùng nghŒ thuÆt và mang m¶t thông ÇiŒp vô cùng š nghïa.

PVV: Då Çúng. Ông nghï sao vŠ Thanh Häi Vô ThÜ®ng SÜ sau khi trình diÍn nhåc phÄm này và sau khi bi‰t vŠ thÖ, nhåc cûa Ngài?

FK: Tôi thÃy Ngài là m¶t ngÜ©i phi thÜ©ng. Th©i gi© và tình thÜÖng mà Ngài Ç° vào nghŒ thuÆt và nh»ng n‡ l¿c nhân Çåo thÆt là m¶t s¿ khác thÜ©ng, xuÃt chúng; không mÃy ai có cä bän tính và Ƕng l¿c giÓng nhÜ Ngài. Khi làm viŒc v§i thÖ, tôi thÃy thÖ càng sâu thêm. Không phäi chÌ có chiŠu sâu không thôi, mà nó còn có rÃt nhiŠu chiŠu. ThÆt tôi vô cùng vinh hånh ÇÜ®c làm viŒc v§i Ngài qua nh»ng bài thÖ này. Tôi không ÇÜ®c c¶ng tác v§i Ngài, nhÜng vÅn cäm thÃy giÓng nhÜ có m¶t s¿ c¶ng tác thÆt s¿.

PVV: Ông có vØa lòng v§i tác phÄm "NgÜ©i ñi Tìm Hòa Bình" và s¿ trình diÍn hôm Çó không?

FK: Vâng, rÃt hài lòng. ñÜÖng nhiên lúc nào tôi cÛng muÓn sáng tác bän k‰ ti‰p. Nó Çã khi‰n tôi nhÆn thÃy r¢ng công viŒc nhÜ vÀy phäi Çóng m¶t phÀn trong Ç©i sÓng cûa tôi tØ nay trª vŠ sau. Bªi vì Çó là phÜÖng cách cho tôi cÓng hi‰n, cÛng nhÜ viŒc tôi dåy h†c, vi‰t sách; tôi cäm thÃy chính mình thÆt s¿ Çang Çóng góp vào Ç©i sÓng cûa kÈ khác. Dï nhiên là âm nhåc cÛng làm ÇÜ®c nhÜ vÆy. Hãy nhìn phän Ùng cûa tÃt cä nh»ng ngÜ©i nghe TÃu Khúc SÓ Chín cûa Beethoven mÃy chøc næm sau.

PVV: Ông cäm thÃy th‰ nào ngay khi chÃm dÙt bài nhåc và khán giä v‡ tay? Ông có cäm tܪng gì?

FK: RÃt vui. NhÜng sau 40 phút hòa tÃu, rÃt nhiŠu cäm xúc khác nhau ào åt t§i. Tôi rÃt hãnh diŒn vŠ tÃt cä nh»ng ngÜ©i trình diÍn chung v§i tôi; thÃy h† trình diÍn rÃt giÕi, cäm giác Çó rÃt månh trong tôi. š nói là tôi cäm thÃy nhÜ vÆy rÃt nhiŠu. RÒi Vô ThÜ®ng SÜ Çang có m¥t ª Çó. NhÜ tôi Çã nói, Çó là m¶t vinh hånh. Tôi có th‹ trông thÃy Ngài tØ ch‡ chúng tôi ÇÙng, hình nhÜ Ngài rÃt thích. Ngài cÛng nhún lên nhún xuÓng khi nhåc kích Ƕng n°i lên, làm tôi cÛng khoái. Bªi vì dÀu sao, Ngài cÛng là ngÜ©i vi‰t nh»ng bài thÖ Çó, và là ngÜ©i c¶ng tác, m¥c dÀu hai ngÜ©i không có làm viŒc v§i nhau; hi‹n nhiên là mình cÛng muÓn ngÜ©i Çó vui; hình nhÜ Ngài vui l¡m. TÃt cä nh»ng chuyŒn này xäy ra cùng m¶t lúc. ThÆt là vui thú.

PVV: Ông nghï sao vŠ thÖ cûa Vô ThÜ®ng SÜ?

FK: Tôi nghï Ngài rÃt là giÕi. Và tÃt cä nh»ng bài thÖ này hình nhÜ ÇÜ®c vi‰t vào nh»ng næm 1970 t§i 1975, tôi Çoán nhÜ vÆy, nhÜng có th‹ không Çúng. Tôi không thÃy bài nào ÇŠ ngày tháng, ho¥c rÃt ít thÃy; có ít bài có ngày tháng. N‰u quä thÆt nhÜ vÆy thì không bi‰t bây gi© Ngài vi‰t nhÜ th‰ nào, nhÜng tôi bi‰t Ngài vi‰t gì thì cÛng khác xÜa, bªi vì nh»ng bài Çó rÃt là riêng tÜ thÀm kín, rÃt nhiŠu bài nhÜ vÆy. Nh»ng bài mà tôi ÇŠ cÆp ª Çây nói vŠ s¿ phÃn ÇÃu n¶i tâm và nh»ng khó khæn träi qua Ç‹ ÇÜ®c ÇÒng m¶t th‹ v§i ñÃng TÓi Cao trên tr©i, ÇÃng sáng tåo nên vån vÆt, và v§i ñÃng TÓi Cao ng¿ trong m‡i chúng ta. Trong th©i gian Ãy ch¡c Ngài phäi träi qua m¶t s¿ thº thách rÃt gian nan. Do Çó, nh»ng bài thÖ này rÃt là xúc Ƕng, rÃt thÀm kín và rÃt là hay. TÃt cä ÇŠu rÃt thÆt. Cho nên, tôi muÓn bi‰t bây gi© Ngài vi‰t nhÜ th‰ nào, bªi vì ÇŠ møc khác rÒi. Ngài Çã vÜ®t qua nh»ng bài khäo Çó. Tôi nghï ch¡c nó cÛng hay nhÜ vÆy, ch¡c là tuyŒt v©i.

FK: Tôi cám Ön Ngài tÃt cä m†i thÙ có liên quan ljn bu°i Çåi nhåc h¶i và cám Ön công viŒc cûa Ngài, công viŒc trên th‰ gi§i mà còn Çang ti‰p tøc, mang låi rÃt nhiŠu l®i ích cho quá nhiŠu ngÜ©i. NhÜ tôi Çã nói hÒi nãy, tôi thÃy Ngài rÃt Ç¥c biŒt, rÃt xuÃt chúng, và có rÃt nhiŠu Ç‹ cÓng hi‰n và Çang cÓng hi‰n. Có ngÜ©i ÇÜ®c rÃt nhiŠu nhÜng không cho. Có ngÜ©i muÓn cho nhÜng låi không có nhiŠu Ç‹ mà cho. ThÆt là cäm phøc, Ngài có cä hai, Çó là ÇiŠu rÃt Ç¥c biŒt. S¿ kiŒn Ngài làm ÇÜ®c chuyŒn Çó là m¶t món quà to l§n ÇÓi v§i tôi và tÃt cä m†i ngÜ©i. Tôi rÃt bi‰t Ön.

PVV: Cám Ön nhiŠu l¡m, ông Fred Karlin.

FK: Hân hånh.

TOP