Thäo Lu§n V« Tâm Linh Và Trí Hu®

Thanh Häi Vô Thßþng Sß
Pháp Môn Quán Âm Và
Ng߶i Trung Hoa tÕi Ðông Nam Á
(Nguyên bän tiªng Trung Hoa)    


Sß Phø (giæa) tham dñ bu±i hµi thäo tÕi Vi®n Hàn Lâm Trung Qu¯c Academia Sinica, Ðài B¡c.
(bên trái) Ông Chu Hong-yuan t× Phân khoa L¸ch SØ Hi®n ÐÕi, H÷c Vi®n Academia Sinica
(bên phäi) Giäng sß Ruaan Jy-sheng cüa Vi®n ÐÕi h÷c Qu¯c Gia Ðài Loan

        Vào ngày 6 tháng 5, 2000, tÕi bu±i di­n thuyªt l¥n thÑ tß trong loÕt tám bu±i thäo lu§n v«: "Các Tôn Giáo và Ng߶i Trung Hoa trên Kh¡p Thª Gi¾i", Thanh Häi Vô Thßþng Sß ðã ðßþc m¶i lên phát bi¬u v« Pháp Môn Quán Âm và sñ phát tri¬n cüa pháp môn này · Ðông Nam Á. Bu±i di­n thuyªt ðßþc t± chÑc tÕi Academia Sinica, mµt H÷c Vi®n nghiên cÑu khoa h÷c qu¯c gia danh tiªng cüa Formosa. Cuµc hµi thäo ðßþc tri®u t§p b·i các t± chÑc: Chß½ng Trình Nghiên CÑu Ðông Nam Á cüa Vi®n Hàn Lâm Trung Qu¯c Academia Sinica, H÷c Vi®n Tôn Giáo Ðài Loan, C½ Quan Truy«n Thông Trung ¿½ng, Ban Nghiên CÑu Ng߶i Trung Hoa Häi NgoÕi thuµc Phân Khoa Nghiên CÑu L¸ch SØ Hi®n ÐÕi cüa Vi®n Hàn Lâm Trung Qu¯c Academia Sinica, và Hµi Nghiên CÑu Ða Di®n Trung Hoa. Nhi«u Giäng Sß ÐÕi H÷c, các nhà nghiên cÑu, gi¾i báo chí chuyên nghi®p, và nhæng nhân v§t ßu tú nh¤t t× kh¡p m÷i n½i ðã ðªn tham dñ cuµc hµi thäo.
        Bu±i hµi thäo này (ðßþc t߶ng trình sau ðây) v« Pháp Môn Quán Âm cûng ðã ðßþc C½ Quan Truy«n Thông Trung ¿½ng truy«n bá ðªn công chúng ð¸a phß½ng vào ngày 20 tháng 5. Thêm vào ðó, bu±i hµi thäo ðã ðßþc C½ Quan Truy«n Thông Trung ¿½ng ðång täi kh¡p n½i trên thª gi¾i qua mÕng lß¾i ði®n thß www.cbs.org.tw.

Chü T÷a (Ông Zhu Hong Yuan cüa Phân Khoa L¸ch SØ Hi®n ÐÕi, Academia Sinica): "Xin chúc quí v¸ mµt ngày t¯t ð©p, Thanh Häi Vô Thßþng Sß, Giäng Sß ÐÕi H÷c Juan Chih-sheng cüa ÐÕi H÷c Qu¯c Gia Ðài Loan, các thân hæu t× các ngành nghiên cÑu khoa h÷c và xã hµi! Th§t hiªm có ð¬ Hµi Academia Sinica có d¸p, nhß hôm nay, khäo sát toàn di®n mµt ð« tài t× cä hai quan ði¬m tôn giáo và khoa h÷c."

        Tôi là ng߶i tri®u t§p hµi ngh¸ cho Nhóm Nghiên CÑu Ng߶i Trung Hoa Häi NgoÕi thuµc Phân khoa Nghiên CÑu L¸ch SØ Hi®n ÐÕi cüa Academia Sinica. Nhóm cüa chúng tôi ðã và ðang ðäm trách nhi«u bu±i hµi thäo trong nhæng nåm qua. Ð¥u nåm nay, qua sñ ð« ngh¸ và üng hµ cüa Giám Яc Lin Mei-jung thuµc H÷c Vi®n Tôn Giáo Ðài Loan, chúng tôi ðã sát nh§p nhæng quan ði¬m tôn giáo vào vi®c nghiên cÑu v« Ng߶i Trung Hoa tÕi Ðông Nam Á. Do ðó, chúng tôi ðã thïnh m¶i mµt v¸ lãnh ðÕo tôn giáo quan tr÷ng ðªn tham dñ bu±i hµi thäo này tÕi Academia Sinica hôm nay. Ðây là bu±i thÑ tß trong loÕt tám bu±i di­n thuyªt. Ba bu±i hµi thäo trß¾c v« H°i Giáo, Tin Lành, và Nh¤t Quán ÐÕo. Ы tài hôm nay r¤t ð£c bi®t, ðó là Pháp Môn Quán Âm, mµt con ð߶ng m¾i ðßþc hß¾ng dçn và truy«n bá b·i Thanh Häi Vô Thßþng Sß. Chúng ta hãy tìm hi¬u thêm v« chi«u hß¾ng tâm linh m¾i më này và t¥m änh hß·ng vî ðÕi cüa nó ð¯i v¾i ng߶i Trung Hoa · kh¡p n½i trên thª gi¾i.
        
        Chúng tôi hi®n ðang ph¯i hþp chß½ng trình Trung Hoa v¾i chß½ng trình nghiên cÑu Ðông Nam Á, cûng ðßþc ði«u khi¬n b·i Academia Sinica. Sñ ph¯i hþp chß½ng trình này ðßþc tiªn hành qua sñ hß¾ng dçn cüa Giäng Sß ÐÕi H÷c Hsiao Hsin-Huang. Giäng Sß Hsiao ðã bi¬u lµ sñ üng hµ cüa ông trong công trình này b¢ng cách góp ph¥n chi phí cho m²i bu±i di­n thuyªt. Dù không nhi«u l¡m, tuy nhiên nó ðã chÑng tö sñ üng hµ tinh th¥n cüa ông cho vi®c nghiên cÑu khoa h÷c này. Chúng tôi s¨ trao t£ng ph¥n thù lao này ðªn Thanh Häi Vô Thßþng Sß cho bu±i di­n thuyªt cüa Ngài. (Ghi chú: Sß Phø trao lÕi món ti«n thù lao cho v¸ trß·ng ban t± chÑc ngay khi ðó). Thêm vào ðó, Nhóm Nghiên CÑu Ng߶i Trung Hoa Häi NgoÕi cüa chúng tôi hi®n tÕi ðang ði«u khi¬n vi®c nghiên cÑu v« ng߶i Trung Hoa tÕi Ðông Nam Á, ðã chu¦n b¸ mµt ph¥n thù lao nhö cho Giäng Sß Juan, ng߶i ðäm nh§n chÑc vø bình lu§n gia ngày hôm nay, nhßng ði«u này không quan tr÷ng. Ði«u quan tr÷ng h½n là sñ hþp tác ðã ðßþc chÑng tö qua bu±i t± chÑc hôm nay giæa các h÷c vi®n khác nhau cüa Academia Sinica ðang cùng nhau làm vi®c trong nhæng ð« tài nghiên cÑu rµng l¾n.

        Chúng tôi ð£c bi®t vui m×ng th¤y các ðÕi bi¬u t× hai t± chÑc ðã ðªn v¾i chúng ta hôm nay. Chúng ta có C½ Quan Truy«n Thông Trung ¿½ng, ðßþc ðÕi di®n b·i ông Wen, ng߶i ng°i bên trái cüa quý v¸. Ông Wen là T±ng Giám Яc cüa chß½ng trình phát thanh "Cµng аng Ng߶i Trung Hoa Häi NgoÕi trên Làn Sóng Vi Âm", ðßþc phát thanh trên toàn thª gi¾i. Bu±i di­n thuyªt hôm nay s¨ ðßþc cùng lúc phát thanh cho nhæng thính giä häi ngoÕi. Do ðó, ông s¨ thu âm lÕi toàn di®n bu±i di­n thuyªt hôm nay.

        Chúng tôi cûng xin cäm ½n Hµi Nghiên CÑu Ða Di®n Trung Hoa ðã hi®n di®n v¾i chúng ta hôm nay. T× khi ðßþc thành l§p 19 nåm v« trß¾c, Hµi ðã phát kh·i nhi«u thành tích nghiên cÑu trong sñ üng hµ cüa nhi«u Giäng Sß ÐÕi H÷c cüa Formosa. G¥n hai tråm v¸ v¾i vån b¢ng Tiªn Sî ðang làm vi®c cho Hµi ð¬ thúc ð¦y nhi«u chß½ng trình nghiên cÑu khác nhau. Vì v§y, chúng tôi r¤t hân hÕnh ðßþc Hµi Nghiên CÑu Ða Di®n Trung Hoa ðªn tham dñ bu±i di­n thuyªt này. Ngoài ra chúng ta cûng có nhi«u nhà lãnh ðÕo quan tr÷ng khác trong thành ph¥n khán giä hôm nay. Dî nhiên, sñ tán thán l¾n nh¤t cüa chúng tôi ðßþc dành riêng cho Academia Sinica v« vi®c Vi®n ðã chú tâm ðªn nhæng loÕt di­n thuyªt, ð£c bi®t là bu±i di­n thuyªt l¥n thÑ tß này ðßþc thuyªt trình b·i Thanh Häi Vô Thßþng Sß. Nhi«u bän t߶ng trình trên báo chí nào ðó ðã ðßa ra nhæng ði«u lo âu, và có l¨ có mµt vài hi¬u l¥m nho nhö. Giäng Sß Yang Kuo-Shu, Phó Vi®n Trß·ng Vi®n Hàn Lâm Trung Qu¯c Academia Sinica, cûng nhß nhi«u nhân viên hành chánh quan tr÷ng khác cüa Vi®n Sinica ðã g÷i tôi vài l¥n ð¬ thäo lu§n v« v¤n ð« này. Tôi mu¯n di­n ðÕt lòng biªt ½n l¾n lao cüa tôi ð¯i v¾i h÷ n½i ðây trong vi®c kh¡c phøc nhæng tr· ngÕi và ch¤p nh§n hành ðµng trong chi«u hß¾ng này.

       Vì bu±i hµi thäo này cån bän là mµt sñ vi®c thuµc v« khoa h÷c, ð¥u tiên phäi ðòi höi r¢ng chúng ta s¨ duy trì nó nhß mµt cuµc ðàm lu§n trong lãnh vñc khoa h÷c. Thanh Häi Vô Thßþng Sß ðã du l¸ch qua nhi«u n½i, và tôi xin m¶i Ngài b¡t ð¥u bu±i di­n thuyªt cüa Ngài b¢ng cách thäo lu§n v« nhæng cµng ð°ng ng߶i Trung Hoa tÕi Ðông Nam Á. Kª ðªn, Ngài có th¬ nói thêm v« sñ phát tri¬n cüa t± chÑc cüa Ngài, cûng nhß là nhæng phát tri¬n trong quá khÑ và hi®n tÕi. Dî nhiên, ði«u không th¬ tránh khöi là nhæng giáo lý v« tâm linh cüa Ngài s¨ ðßþc ð« c§p ðªn, nhßng chúng ta hy v÷ng r¢ng Thi«n Sß s¨ t§p trung bu±i nói chuy®n cüa Ngài vào ng߶i Trung Hoa tÕi Ðông Nam Á. Hay nói mµt cách khác, chúng tôi hy v÷ng r¢ng Ngài s¨ giæ không bàn ðªn nhæng h÷c thuyªt ho£c nhæng hoÕt ðµng trong vi®c truy«n bá Chân Lý, nhæng khó khån liên h® và nhæng vi­n änh tß½ng lai cüa nhæng vùng n¢m bên ngoài Ðông Nam Á, và s¨ dành nhæng ð« tài này cho mµt th¶i gian trong tß½ng lai.

        Bu±i di­n thuyªt hôm nay ðßþc chia làm hai ph¥n, m²i ph¥n kéo dài khoäng mµt gi¶ ð°ng h°. Tôi nghî r¢ng ðây là mµt c½ hµi quý báu, mµt c½ hµi mà không ai trong quý v¸ ðã t×ng có ðßþc · b¤t cÑ ðâu trên thª gi¾i, ngay cä tÕi V§n еng Tr߶ng Th¸ Xã Ðào Viên (n½i thuyªt pháp cüa Sß Phø ngày hôm qua). Do ðó, xin vui lòng nói ng¡n g÷n và giæ cuµc thäo lu§n cüa quý v¸ trong phÕm vi nghiên cÑu khoa h÷c v« ng߶i Trung Hoa · Ðông Nam Á. Chúng tôi hy v÷ng s¨ thu nh£t ðßþc nhæng tin tÑc xác ðáng v« ð« tài này t× quí v¸ nhß là các nhân chÑng cüa chúng tôi. Th¶i gi¶ r¤t là quý báu.
        
        Gi¶ ðây tôi ðã hoàn t¤t nhæng l¶i gi¾i thi®u cån bän, chúng ta hãy trân tr÷ng kính m¶i Thanh Häi Vô Thßþng Sß (ðßþc viªt t¡t là THVTS t× ðây) phát bi¬u v« Pháp Môn Quán Âm và ng߶i Trung Hoa · Ðông Nam Á.

THVTS: Cám ½n quý v¸! Cám ½n quý v¸ r¤t nhi«u! Vì tôi ðªn ðây theo l¶i m¶i cüa quý v¸, nên tôi s¨ tiªn hành ngay tÑc kh¡c chÑ không quá l¸ch sñ, ð¬ chúng ta không m¤t th¶i gi¶. Cám ½n lòng tin tß·ng cüa quý v¸ và xin cám ½n ðã cho tôi cái danh dñ này! Tôi luôn luôn có cäm giác r¢ng Formosa là quê hß½ng cüa tôi, cho nên l¥n tr· lÕi này cüa tôi không có vë nhß là mµt vi®c quan tr÷ng. Ðã lâu tôi không có d¸p v« thåm Formosa vì quá b§n rµn · häi ngoÕi.

        Ngày hôm qua tôi có mµt bu±i thuyªt giäng, và có l¨ quý v¸ ðã có m£t · ðó, cho nên có mµt vài ði«u ð¬ tham khäo. Tuy nhiên, vì tôi ðã hÑa là s¨ có mµt bu±i nói chuy®n ð£c bi®t cho ngày hôm nay, nên tôi s¨ tuân theo nhæng ði«u l® ðßþc v¸ chü toÕ ð£t ra và hÕn chª bu±i nói chuy®n cüa tôi trong ð« tài cüa ngày hôm nay. Nªu tôi có lÞ l¶i, xin quý v¸ làm ½n sØa chæa dùm.

        
        Có l¨ h¥u hªt quý v¸ ðã biªt v« sñ hi®n di®n cüa chúng tôi tÕi ðây, b·i vì chúng tôi ðã th§t sñ tÕo ra mµt sñ kích ðµng · Formosa. Tôi ý nói nhà nß¾c và gi¾i báo chí ðã giúp chúng tôi tr· nên r¤t n±i danh. [Khán giä c߶i] M£c dù có sñ hi¬u l¥m, tuy nhiên nhæng ði«u này mµt ph¥n là sñ an bài cüa Thßþng Ъ. Ngài làm vi®c theo ý Ngài. Ðôi khi Ngài ð¬ cho dân chúng khen ngþi chúng ta th§t nhi«u ð¬ cho chúng ta n±i danh; và nhæng l¥n khác Ngài ð¬ h÷ hi¬u l¥m chúng ta, và ði«u này cûng làm cho chúng ta n±i danh. Cách thÑ hai không thú v¸ l¡m, và chúng ta cûng không thích nó cho l¡m. Tuy nhiên, Giê-Su Ki-tô, thí dø, ðã b¸ nhi«u ng߶i hi¬u l¥m và phäi ch¸u biªt bao sñ hành hÕ kh± s·, ngày nay Ngài ðã ðßþc tôn th¶ kh¡p thª gi¾i. ÐÑc Ph§t Thích Ca ðã b¸ vu oan và cûng b¸ nhi«u ng߶i hi¬u l¥m trong cuµc ð¶i cüa Ngài; Tuy nhiên, ngày nay cä thª gi¾i tôn th¶ Ngài. Nªu hai v¸ Minh Sß vî ðÕi này ðã träi qua nhæng th¯ng kh± và sñ buµc tµi b¤t công, thì sñ ch¸u ðñng nhö nhoi nhß thª này cûng chÆng là gì ð¯i v¾i nhæng ng߶i t¥m th߶ng nhß chúng ta. Nó rØa sÕch hªt nghi®p chß¾ng cüa chúng ta. Trong nhóm cüa chúng tôi, chúng tôi biªt ½n nhæng ai ðã sï nhøc hay khi¬n trách chúng tôi, b·i vì h÷ rØa sÕch nghi®p chß¾ng cho chúng tôi. Ði«u không th¬ tránh ðßþc là chúng ta s¨, vào mµt th¶i ði¬m nào ðó trong cuµc ð¶i, làm mµt ði«u gì không v×a ý ð¯i v¾i t¤t cä m÷i ng߶i, và ði«u này tÕo nên sñ hi¬u l¥m trong thiên hÕ. Khi ng߶i ta nói x¤u chúng ta, ði«u này có nghîa là nghi®p chß¾ng cüa chúng ta ðã ðßþc rØa sÕch; chúng ta tr· nên th¸nh vßþng h½n, và chúng ta s¨ ðßþc tß·ng thß·ng sau khi vãng sinh [Khán giä c߶i].

Lúc Ban Ð¥u
        Gi¶ tôi s¨ nói v« nhæng sinh hoÕt phát tri¬n cüa chúng tôi. M£c d¥u chúng tôi có nhæng trung tâm liên lÕc trên nhi«u qu¯c gia và n½i ch¯n trên thª gi¾i, chúng tôi có nhi«u sß huynh và sß tÖ · Ðông Nam Á h½n là · b¤t cÑ nhæng n½i nào khác. Khi nói ðªn "sß huynh và sß tÖ", chúng tôi mu¯n ð« c§p ðªn nhæng ð°ng tu cüa chúng tôi. Ðó là cách chúng tôi g÷i nhau b·i vì chúng tôi cùng thñc hành chung mµt pháp môn.
        
        Ð¥u tiên, tôi không quen biªt b¤t cÑ ai tÕi Formosa, nhßng gi¶ ðây m÷i ng߶i ð¯i xØ v¾i tôi nhß là mµt ng߶i Formosa. Tôi th§t r¤t hân hÕnh! Ngày hôm qua, tôi có cäm giác nhß là mình ðã tr· v« nhà. Khi · häi ngoÕi, ng߶i ta gi¾i thi®u tôi nhß là mµt ng߶i t× Formosa. Khi chúng tôi cÑu trþ cho nhi«u n½i, h÷ nói v« chúng tôi nhß là mµt nhóm ng߶i cüa Formosa. Do ðó, tôi s¨ tiªp tøc lßu lÕi · ðây nhß mµt ng߶i Formosa [Khán giä c߶i]. Dù là nhøc th¬ tôi không hi®n di®n tÕi ðây, trái tim và linh h°n tôi s¨ · ðây. Ðây là mµt ði«u mà chúng ta không th¬ thay ð±i ðßþc; có l¨ kiªp trß¾c tôi ðã t×ng sanh ra tÕi ðây. Mµt s¯ ng߶i ðã, trong thi«n ð¸nh, th¤y tôi ån rau lang · Formosa trong mµt kiªp trß¾c [Khán giä c߶i]. Chúng ta chia xë mµt thi®n duyên sâu dày cùng v¾i nhau.

       M£c d¥u tôi không h« quen biªt mµt ai khi v×a m¾i ð£t chân ðªn ðây trong nhi«u nåm trß¾c, tôi r¤t cäm ðµng b·i lòng hiªu khách n°ng h§u mà ng߶i Formosa ðã nhanh chóng dành cho tôi. Tôi ðßþc thø phong · ðây nên tôi theo t§p quán c± truy«n. Tôi tñ kÖ và tôn tr÷ng lu§t l®. Ði«u này gi¯ng nhß h÷c l¤y b¢ng lái xe và theo ðúng nhæng l¶i cüa ng߶i th¥y dÕy lái xe v§y. Có mµt v¸ giám th¸ ng°i cÕnh khi chúng ta lái xe mµt cách ch£t ch¨ và r¤t cÑng r¡n theo ðúng nhß hu¤n th¸ cüa ông. Mµt khi biªt lái xe r°i thì chúng ta không còn c¥n t¾i ng߶i th¥y dÕy lái næa; chúng ta ðã tr· nên quen thuµc v¾i lu§t l® cho nên chúng ta có th¬ lái xe mµt cách êm th¡m và tñ nhiên.
       
        Nhæng ng߶i tÕi ðây lo l¡ng cho tôi r¤t t¯t ð©p khi tôi m¾i ðªn. Các ngôi chùa nghênh ðón và ð¯i xØ v¾i tôi r¤t t¯t. H÷ cho ti«n khi tôi c¥n ðªn. Lúc ðó tôi không có mµt xu dính túi, nhßng hi®n tÕi thì tôi kiªm ðßþc mµt ít ti«n. Có l¥n khi tôi ðang bª quan trong mµt ngôi chùa, lúc nØa ðêm, có khoäng mµt tá ng߶i ðªn gõ cØa. Tôi ng½ ngác khi th¤y h÷ ðªn vào gi¶ ðó. H÷ bß¾c vào bên trong r°i tiªt lµ cho tôi biªt là Quán Thª Âm B° Tát ðã bäo h÷ ði tìm tôi ð¬ h÷c höi ði«u gì ðó. Lúc ðó tôi chï quen biªt mµt ít ng߶i, và tôi ðang bª quan. Tôi ngÕc nhiên là nhæng ng߶i ðó biªt v« mình, nhßng h÷ bäo ðó là Quán Thª Âm B° Tát ðã mách bäo cho h÷ biªt. Tôi chßa sÇn sàng ð¬ dÕy cho m÷i ng߶i, nhßng b¡t ð¥u làm nhß v§y vì t¤m lòng thành cao ðµ cüa h÷.
       
         Tôi không phäi là dân Formosa nên sau ðó tôi ðªn Hoa KÏ, n½i tôi lßu lÕi trên mµt nåm. Mµt l¥n næa, mµt s¯ ng߶i ðªn tìm tôi, nói r¢ng Thßþng Ъ ðã bäo h÷ ðªn tìm tôi tÕi mµt ngôi chùa nào ðó. Kªt quä là tôi cûng tÕo ðßþc m¯i nhân duyên v¾i ng߶i Hoa KÏ. Ban ð¥u, tôi chï chia xë m¯i nhân duyên v¾i ng߶i Trung Hoa, nhßng phäi r¶i khöi Formosa vì chiªu khán ðã hªt hÕn, t× ðó tôi ðªn Hoa KÏ. Tôi ðã không th¬, và hi®n tÕi vçn không th¬ · Formosa th߶ng trñc ðßþc.
        
        Sau khi tôi tÕo ðßþc m¯i nhân duyên v¾i ng߶i Hoa KÏ thì ng߶i Formosa yêu c¥u tôi tr· lÕi vì h÷ th§t tình thß½ng mªn tôi. Tôi ð°ng ý và · lÕi ðây mµt th¶i gian dài, ðó là lý do tÕi sao nhóm chúng tôi có th¬ tång trß·ng và phát tri¬n · Formosa. Ðây là mµt nhân duyên tñ nhiên. Tôi b¡t ð¥u ði lÕi giæa Formosa và Hoa KÏ, và v« sau cûng du hành ðªn các nß¾c khác.
        
        Tôi có nhân duyên v¾i ng߶i Trung Hoa. — Ðông Nam Á, n½i nào có ng߶i Trung Hoa cß ngø thì tin tÑc ðßþc truy«n ði b¢ng mi®ng. Lúc ðó chúng tôi chßa phát hành b¤t cÑ mµt t¶ báo hay bång thâu thanh, thâu hình nào cä. Tôi ðßþc m¶i ðªn Tân Gia Ba, Thái Lan, Nam Dß½ng, v.v... Trß¾c khi chúng tôi phát tri¬n qua bên kia ðÕi dß½ng ðªn Hoa KÏ thì nhóm chúng tôi ða s¯ ð«u t§p trung · Ðông Nam Á, ð£c bi®t là nhæng n½i chia xë m¯i liên h® v¾i Formosa và ng߶i Trung Hoa. — Tân Gia Ba, Mã Lai Á, và Thái Lan mà chúng tôi v×a m¾i ð« c§p ðªn, các hµi viên ða s¯ ð«u là ng߶i Trung Hoa. Dân chúng · ðó ða s¯ ð«u là con cháu ng߶i Trung Hoa và có th¬ nói ðßþc tiªng Quan ThoÕi hay các th± ngæ Trung Hoa khác nhß Phúc Kiªn hay Hakka. Ngoài ra, có mµt th± ngæ · Thái Lan nghe gi¯ng h®t nhß mµt th± ngæ Trung Hoa. Ng߶i ta khám phá ra là tiªng Thái · mi«n B¡c gi¯ng h®t nhß tiªng · mµt vùng nào ðó trong Tïnh Vân Nam cüa Trung Hoa. Hai gi¯ng ng߶i này có th¬ nói chuy®n ðßþc v¾i nhau. Ði«u này chÑng minh ðßþc r¢ng ng߶i Trung Hoa chúng ta ðã có l¥n s¯ng · Thái Lan. Và ng߶i Tân Gia Ba cûng nói tiªng Trung Hoa.
        
        Khi l¥n ð¥u tiên tôi ðªn Formosa, tiªng Trung Hoa ðµc nh¤t mà tôi có th¬ nói ðßþc là "M© cüa ông/bà mÕnh giöi không?" (n¸ má hào) [Ðây là mµt l²i l¥m mà ng߶i ngoÕi qu¯c th߶ng hay m¡c phäi khi h÷ nói "Ông mÕnh khöe không?" (n¸ hào ma) b¢ng chæ Trung Hoa theo thÑ tñ không ðúng.] [Khán giä c߶i] Tôi th§t sñ không hi¬u biªt ngôn ngæ này. Khi các ng߶i tu hành lâu trong các chùa ni®m danh "A Di Ðà" (A-Mi-T±-Ph±), nó nghe gi¯ng nhß "A Di-ð§u hû" (A-Mi-To-Fu) ð¯i v¾i tôi. Tôi chßng hØng cÑ nghe h÷ l§p ði l§p lÕi chæ "ð§u hü" (Tofu) cä ngày.

        Tuy nhiên, tôi n¡m væng ðßþc ngôn ngæ này mµt cách nhanh chóng vì tôi r¤t thích ng߶i Trung Hoa. H÷ ð¯i ðãi v¾i tôi r¤t t¯t ð©p nhß là ch¸ em v§y. Có l¨ là do nhân duyên tÕo ra · các kiªp trß¾c. Chúng tôi có th¬ câu thông mµt cách hoàn häo cho dù tr· ngÕi v« ngôn ngæ. Nhßng tôi b¡t buµc phäi h÷c mµt s¯ tiªng Trung Hoa khi lßu lÕi Formosa, và tôi vçn còn nh¾ mµt s¯ câu. Tôi không hoàn toàn quên trong th¶i gian · ngoÕi qu¯c. Tuy nhiên, có khi tôi b¸ cÑng lßÞi vì ðã lâu không nói tiªng Trung Hoa. Tôi thông thÕo tiªng Anh h½n cä; th§m chí ngay cä nói tiªng m© ðë, tiªng Âu LÕc, tôi cûng còn b¸ khó khån næa. L¥n cu¯i cùng tôi nói tiªng Âu LÕc ðªn gi¶ ðã lâu l¡m r°i nên tôi h¥u nhß quên nó.

Trang 1, 2, 3, 4 ,5, 6 >>