Thế Giới Loài Vật

Từ tháng 2 năm 1953 tới mùa thu năm 1959, gia đình tôi nuôi một con chó tên là Mực. Người nó to lớn, mạnh khỏe, lông dài, màu đen, trông như một con sư tử dữ; cho nên không mấy ai dám đến gần khi nó ngồi trước cửa nhà tôi. Nghe nói những con chó khác cũng sợ nó. Tuy bề ngoài có vẻ như vậy, nhưng đối với tất cả những người khách tới nhà, nó rất thân thiện, luôn luôn vẫy đuôi với họ. Một người không thể phán đoán được Mực qua bề ngoài của nó.

Thật ra, Mực là một con chó tử tế vô cùng. Không bao giờ đánh nhau với những con chó khác, và cũng không bao giờ cắn người hoặc ăn hiếp những con vật nhỏ hơn. Cả gia đình tôi thương nó lắm, đối đãi với nó như người trong nhà vậy. Sau khi nó qua đời, cha tôi rất buồn, nói rằng: "Mực rất là thông minh, đáng yêu. Nó biết đi nhiều bước bằng hai chân sau!"

Trong thời gian Mực sống với chúng tôi, chỉ có một lần, khi nó hãy còn là một con chó nhỏ, nó bị tôi phạt vì tội bò vô bếp. Nhưng nó không bao giờ phạm lỗi đó nữa, và trở thành một trong những người bạn tốt nhất của tôi. Nó biết rõ con đường tôi về nhà, thỉnh thoảng sau 9 giờ tối tôi mới về; nó chạy bốn, năm kilô mét đường để đón tôi. Có lần nó đến gặp tôi, nhảy chồm lên người, làm tôi hoảng hồn vì không thấy nó đang tiến tới. Rồi nó đứng thẳng lên, dùng hai bàn chân ôm, hôn tôi liên tục. Tôi cho nó đồ ăn ngon rồi dặn nó không được tới gặp tôi kiểu đó. Từ đó về sau nó không khi nào làm vậy nữa. Trái lại, nó chạy vòng quanh, cho biết rằng nó đang có mặt muốn gặp tôi. Tôi đi đâu là nó theo đó, có khi cả 15 kilô mét đường, tôi bảo nó quay về, nó vẫn không chịu. Sau đó tôi cho nó một miếng đồ ăn, cố gắng dụ nó về, rồi nó mới miễn cưỡng đi, thỉnh thoảng ngoảnh lại nhìn. Tôi sợ nó bị nguy hiểm vì đường sá đông đúc.

Thật tội nghiệp cho Mực phải sống cực khổ và gặp nhiều hoàn cảnh thương tâm. Mùa xuân năm 1959, Trung Hoa Ðại Lục gặp nạn đói trầm trọng, thực phẩm thiếu thốn cùng cực. Nhiều gia đình bị đói, bữa này ăn là bữa sau không còn gì cả. Mực lúc bấy giờ đã sống trong gia đình chúng tôi được nhiều năm, cho chúng tôi thấy đức tính tốt của nó trong thời gian này. Nó biết đây không phải là lúc đòi hỏi được nâng niu, chiều chuộng. Không như trước, Mực không hề đụng vào đồ ăn dư trước mặt nó, trừ khi nó được phép ăn. Khi gia đình ngồi dùng bữa quanh chiếc bàn nhỏ, thấp lè tè, nó đứng một bên yên lặng, nhìn chúng tôi ăn. Tuy miệng đang rỏ rãi, nhưng nó vẫn không xin. Nếu là con chó khác, có lẽ nó đã lẹ làng tới ăn ngấu nghiến những miếng đồ ăn rơi dưới đất, nhưng đó không phải là lề lối của Mực. Nó rất thông hiểu khiến cha mẹ tôi không khỏi xót xa! Có đói thế nào đi nữa, nó cũng không bao giờ ăn cái mà nó không được phép ăn. Vì thế Mực là một con chó rất thật thà và trung thành đối với những chủ nhân nghèo nàn của nó.

Mực ngày càng gầy, tính hung bạo của nó ngày càng giảm, cha mẹ tôi thấy đau lòng, bèn gửi nó đi ở nhà của một người khác khá giả hơn để nó không phải chịu cảnh khổ với chúng tôi. Nhưng Mực đáng yêu kia thương nhớ chúng tôi, đã không chịu ăn uống gì cả trong thời gian ở đó. Không bao lâu sau, nó một mình lẽo đẽo trở về. Mực là một thí dụ điển hình cho câu tục ngữ của người Hoa: "Chó không bao giờ bỏ chủ nghèo". Thế là nó sống với chúng tôi qua những tháng ngày cực khổ.

Ðể giúp gia đình thoát khỏi tình trạng nghèo nàn và cái chết đang đe dọa, cha tôi rời quê Jiaodong lên một vùng xa xôi miền tây bắc kiếm ăn. Khi ông rời nhà với hành trang trên vai, Mực biết chuyến đi của cha sẽ dài lâu. Nó buồn bã theo chân. Cha tôi bảo nó phải về, nhưng nó nhất định không nghe. Ðây là lần đầu tiên nó không vâng lời chủ.

Thế là cha rời làng ra đi với Mực. Nó theo cha suốt quãng đường tới trạm xe buýt, nơi dừng lại của những chuyến xe chở hành khách sang các quận khác. Cha không muốn nhìn thấy Mực buồn bã và bảo nó trở về; thậm chí ông phải hét lên, nhưng Mực vẫn không đi. Khi bước lên xe buýt, ông nghĩ Mực sẽ không theo ông được nữa vì nó đã yếu lắm rồi. Ðường từ quê tôi lên quận dài hơn 30 kilô mét và trải toàn bằng đá và cát. Tuy nhiên, ngoài sự tưởng tượng của cha tôi, khi ông xuống xe buýt với hành trang thì ô kìa, Mực đang chạy tới! Ông không cầm được nước mắt. Mực trung thành tới mức đó! Khi cha đưa tay ra đón và Mực đặt bàn chân của nó lên, ông thấy chân nó đang rướm máu vì đã chạy sau xe buýt quá xa!

Trong khi đợi chuyến xe lửa theo như hành trình đã định, cha bảo Mực trông chừng hành lý để ông vào cửa tiệm gần đó mua hai cái bánh nướng. Khi trở lại cho Mực ăn bánh, ông nhận thấy nó đã già lắm rồi, chỉ còn vài cái răng. Cha bèn xẻ bánh ra từng miếng nhỏ, nước mắt đầm đìa vừa đút ăn cho Mực; nó buồn quá cũng khóc theo. Sau khi xe lửa tới trạm, Mực không thể đi theo, và buồn bã thất thểu trở về.

Nạn đói càng ngày càng trầm trọng, và cha lo cho gia đình một cách khó khăn vất vả, tuy vậy Mực vẫn bám chúng tôi. Thế rồi một hôm, khi trời vào thu năm 1959, Mực chịu đói và chết bên cạnh một cái lỗ trước cửa nhà chúng tôi. Nghe tin Mực chết, cha trở về ngay và chôn nó dưới gốc cây Thiên Giới. Chúng tôi cầu chúc Mực vĩnh viễn được lên Thiên Ðàng cùng với cây đó. Trong khi hoàn cảnh nghèo đói đã cướp đi nhiều sinh mạng, cái chết của Mực đối với nhiều người cũng chỉ là một chuyện nhỏ nhặt, tầm thường. Nhưng Mực là nhân vật tốt nhất trong gia đình nghèo khổ chúng tôi. Nó đã canh chừng, bảo vệ chúng tôi một cách trung thành, và lưu lại trong lòng mọi người những kỷ niệm không thể nào quên. Chúng tôi yêu thương đức tính cao thượng của nó, đặc biệt trong thời gian trầm trọng nhất của nạn đói, bởi vì không bao giờ Mực đòi hỏi thức ăn!

Tất cả những chuyện này xảy ra khi tôi còn nhỏ, và đã cho tôi một sự hiểu biết thâm sâu về bản chất cuộc đời. Làm thân người, đáng lẽ chúng ta phải là loài cao cả nhất, chúng ta không hơn gì loài chó nếu không hiểu rằng thực hành tình thương và trung thành là một điều cần thiết. Như Sư Phụ đã nói, mỗi loài mà Thượng Ðế sinh ra đều có một giá trị riêng của nó, và giá trị của Mực thì không bao giờ tả xiết. Trong khi viết lại câu chuyện này, tôi có thể hiểu được sự đau buồn của cha mẹ trước cái chết của Mực. Bây giờ họ vẫn còn thương nhớ nó, biết rằng họ mang ơn nó biết bao. Cha mẹ tôi thường nhắc nhở chúng tôi qua câu chuyện của Mực rằng: dù đời sống có khó khăn cách mấy, chúng ta vẫn phải kiên trì và ăn ở trung thành. Ðó là bài học mà chúng tôi đã học được từ Mực.